Open edX ile yaptığımız kurulumların sayısı ve Open edX’in geliştirilmesine olan katkılarımız artınca, kaçınılmaz olan gerçekleşti. Artistanbul artık bir Open edX Verified Provider!
Ailenizin uzaktan eğitim sistemi Open edX ile ilk tanışmamızın üzerinden neredeyse 7 yıl geçmiş…
Peki, biz nasıl tanıştık Open edX ile? Uzun bir hikâye ama sıkılmazsanız anlatalım.
Open Source ile Open Core arasındaki farkı anladığımız o eşsiz an
Turkcell Zeka Gücü Projesi ile (ilk başladığında, adı Zeka Küpü idi projenin) çalışıyorduk ve uzaktan eğitim altyapısı olarak “sözüm ona” açık kaynak olan Canvas LMS‘i seçmiştik. “Birbirimizi uzaktan kesme” günlerimiz bitince Canvas LMS ile ilk birkaç ay (cicim aylarımız) hiç de fena geçmemişti. Güzel bir araca benziyordu Canvas LMS, açık kaynak kodlu topluluk sürümü yani “Community Edition” işimizi görecek gibiydi.
Ne yazık ki öyle olmadı. Canvas LMS ile ilk büyük sıkıntımızı, bir storefront yani eğitimlerin kategorilere ayrılıp sıralandığı bir vitrin sayfasına ihtiyacımız olduğunda yaşadık. Instructure yani Canvas LMS’i geliştiren firma “5.000 dolardan başlayan” bir fatura koydu önümüze. Üstelik bu sadece storefront içindi, daha Canvas’a eklemek istediğimiz pek çok başka özellik vardı.
İlk tepkimiz “Açık kaynak değil mi yahu? Biz geliştiririz, aslanlar gibi Python geliştiricilerimiz var!” şeklinde gerçekleşti. Böyle dedik demesine ama kazın ayağının öyle olmadığını, bir süre sonra acı bir şekilde anlayacaktık… Canvas LMS, açık kaynak lisanslı bir çekirdek (opencore) ile geliştirilmiş, bu çekirdeğin etrafındaki neredeyse her şeyin ücretli ve kapalı kaynak kodluydu. Bu da yetmezmiş gibi, Canvas’ı harici araçlarla bağlamayı sağlayacak API katmanlarının neredeyse hiçbiri yoktu ya da açık değildi! Belgelendirme ve topluluk desteği deseniz, Canvas LMS son kullanıcı dostuydu ama kesinlikle “geliştirici dostu” değildi.
İlk kurduğumuzda “Aa ne güzel, tek tıkla kuruluyor!” dediğimiz Canvas LMS’in monolitik yapısı, aslında hangi kodun hangi işi yaptığını anlamamızı zorlaştırmaktan başka bir işe yaramıyordu. Canvas LMS’in “açık kaynak” olmadığını, “açık çekirdek” üzerine geliştirilmiş bir Fremium yazılım olduğunu acı bir şekilde öğrenmeye başlamıştık…
Open edX ve dökülen saçlarımız
Kulakları çınlasın, Open edX ile sevgili Onur Güzel‘in önerisiyle tanıştık. “Abi, eğitim ekibi niye bununla uğraşıyor ki? Open edX diye tamamen açık kaynak kodlu bir araç var?”
Hani bir replik vardır: “Hakim Bey, o an gözüm karardı ve sonrasını hatırlamıyorum. Kaynanamın oracıkta boğazını kesmişim, çok pişmanım. Beraatimi talep ediyorum.” diye… Tam olarak böyle olmadı ama o an ve sonrasında hissettiklerim bir süre bu şekilde gerçekleşti.
Open edX’e göçümüz elbette başlangıçta kolay olmadı. Hatta tam da o günlerde bir başka geliştiricimizin blog yazısının başlığı, ekipçe olan duygularımızı yansıtıyordu: “Canvas LMS, Open edX ve Dökülen Saçlarımız”
Neyse ki, Open edX’e orta vadede sürede hâkim olmayı, hatta 1-1,5 yıl içinde ustalaşmayı başardık.
Open edX, felsefi ve mimari olarak Canvas’tan epey farklıydı:
-
- Her iki aracın çekirdeği AGPL ile dağıtılmasına karşın; Open edX çekirdeğin dışındaki tüm araçlarda Apache/MIT gibi açık lisanslara, Canvas tarafıysa tamamen kapalı/sahipli bir yapıya sahipti. Canvas’ın 3. taraf uygulamalar ve eklentiler ekosistemi görünürde güçlü ama felsefi olarak tamamen farklı bir iş modeline dayanıyordu.
- Canvas’ın monolitik yapısına karşın Open edX’in modüler mimarisi, kurulum sürecini bir miktar zorlaştırıyordu ama kodu yönetmeyi, hangi bileşenin neyi yaptığını anlamayı mümkün hale getiriyordu.
- Open edX’in topluluğu alışık olduğumuz türde bir “açık kaynak” topluluğuydu. Slack kanalı, Discuss forumu, geliştirici buluşmaları ve blog yazılarıyla, zengin ve hedef kullanıcı kitlesine göre kategorilendirilmiş belgelendirme merkeziyle kesinlikle ihtiyacımız olan bilgi ve yardımlaşmaya ulaşabiliyorduk.
Artistanbul: Open edX Verified Provider
Open edX kurulumlarımızın sayısı her geçen gün artıyor. Bir süredir Open edX’e yerelleştirme ve geliştirme anlamında katkılarımız dikkat çekici bir şekilde atmaya başlamıştı. Öyle ki, Open edX global geliştirici webinar’ında bir kurulumumuz başarı öyküsü olarak yayınlandı. Bir süre sonra, ister istemez kaçınılmaz olan gerçekleşti: Artistanbul artık bir Open edX Verified Provider!
Peki, bu ne anlama geliyor?
Open edX’in bir üst seviye çözüm ortağı olarak, Open edX’e ve topluluğa olan taahhüdümüz (commitment) muazzam bir şekilde büyüdü. Ekibimizin belli bir kısmı sadece Open edX projelerinde çalışacak, Open edX’in çekirdek ekipleriyle daha yakından çalışmaya hatta bir süre sonra bir parçası olmaya başlayacağız.
Siz de bu muazzam ekosistemin bir parçası olmak ve MIT, Stanford, Harvard gibi devlerin kullandığı açık kaynak kodlu bir eğitim platformunun keyfine varmak istiyorsanız, sizleri aramıza bekliyoruz!
