Open edX, büyük ve karmaşık eğitim projeleri için güçlü ve esnek bir platform sunuyor. Bu blog yazısında, bir geliştirici olarak Open edX ile çalışmanın getirdiği zorluklara ve keyifli yanlara odaklanacağız.
Platformun sunduğu geniş özelleştirme olanakları ve güçlü topluluk desteği sayesinde, Open edX ile çalışmanın bir geliştirici için hem zorlayıcı hem de tatmin edici yönlerine değineceğiz.
Öncelikle, Micro-Frontend (MFE) altyapısının modern web geliştirme dünyasındaki önemine değineceğiz. Daha sonra, Open edX temasını geliştirirken karşılaşabileceğiniz zorluklar ve bu süreçte keyif alabileceğiniz yönler hakkında bilgi vereceğiz. Open edX’i daha iyi anlamak ve daha verimli bir şekilde kullanmak isteyen tüm geliştiriciler için bu yazı faydalı olacak.
MFE altyapısı nedir ve neden bu kadar önemlidir?
MFE yani Micro-Frontend altyapısı, modern web uygulama geliştirme dünyasında giderek daha fazla ilgi gören bir yaklaşımdır. Geleneksel tek parça web uygulamalarının yerini alan bu yöntem, büyük uygulamaların küçük, bağımsız ve kolay yönetilebilen parçalara bölünmesini sağlar. Bu sayede, ekipler birbirinden bağımsız olarak çalışabilir, farklı teknolojileri entegre edebilir, uygulamanın genel performansını ve bakımını daha etkili hale getirebilir.
MFE’nin avantajlarından biri, her bir modülün (örneğin, kullanıcı profili, ödeme sistemi veya ürün arama gibi) bağımsız olarak geliştirilebilmesi ve dağıtılabilmesidir. Bu modüller, farklı programlama dilleri veya framework’ler kullanılarak geliştirilebilir, bu da teknoloji yığını (tech stack) konusunda esneklik sağlar. Ayrıca, hataların izole edilmesi ve giderilmesi daha kolaydır çünkü her modül diğerlerinden bağımsız çalışır.
MFE, özellikle büyük ve karmaşık web uygulamaları için kullanışlıdır ancak küçük projeler için bu yaklaşım karmaşıklık yaratabilir.
Open edX teması geliştirmenin zorlukları ve keyifli yanları
Open edX, dünya genelinde birçok eğitim kurumu ve şirket tarafından kullanılan güçlü bir açık kaynak e-öğrenme platformudur. Bu platformun temasını geliştirirken karşılaşabileceğiniz bazı zorluklar ve keyifli yanlar şunlardır:
Zorluklar:
- Kompleks Yapı: Open edX, geniş ve karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu, özellikle platforma yeni olan geliştiriciler için başlangıçta zorlayıcı olabilir. Sistemin mimarisini ve bileşenlerini anlamak zaman alabilir. Ciddi bir emek ve süreç ister.
- Özelleştirme: Open edX’in tema özelleştirmesi bazen karmaşık gelebilir. CSS, JavaScript ve Python’un yanı sıra Django ve diğer teknolojileri de kullanmanız gerekebilir. MFE yapısı ile de React ve birçok framework (Redux, Router vs.) teknolojilerine hâkim olmak geliştirme için önemlidir. Bu şartlar, daha önce bu teknolojilerle çalışmamış geliştiriciler için öğrenme eğrisini artırabilir. Ayrıca, MFE olmayan bölümlerdeki style compile etme süresinin uzunluğu can sıkıcı olabilir.
- Deploy Etme: Özelleştirme her ne kadar zor olsa da belli bir tecrübe sonrası daha hızlı ve sürekli olabildiğiniz bir konu. Ancak deploy süreleri, uzun süredir şikayet ettiğim konulardan biri. Gerçekten çok zaman alan ve sistemsel olarak çok güç harcayan bir süreç.
- Belgelendirme: En çok zorlandığım konulardan biri olan Open edX’in belgelendirmesi geniş olsa da, bazı konularda yetersiz kalabilir veya güncel olmayabilir. Bu durumda, topluluk desteği ve forumlar önemli bir kaynak haline gelir. Fakat Open edX geliştiricilerinin sayısını dikkate alırsak, herhangi bir hata veya aklımıza takılan bir soru için geliştiricilerden gelen cevapları veya çözümleri görmek zaman isteyen bir süreçtir.
Keyifli Yanlar:
- Esneklik ve Yaratıcılık: Open edX, büyük ölçüde özelleştirilebilir bir platformdur. Kendi eğitim platformunuzu tasarlarken geniş bir esneklik sunar. Bu, yaratıcı çözümler üretme ve uygulama fırsatı sağlar.
- Topluluk Desteği: Her ne kadar bazı zamanlar süreç uzasa da Open edX’in geniş ve aktif bir topluluğu vardır. Bu topluluk, geliştirme sürecinde karşılaşabileceğiniz sorunları çözmede çok yardımcı olabilir. Forumlar, GitHub repo’ları, Slack grupları ve diğer kaynaklar aracılığıyla bilgi ve deneyim paylaşımı yapılır.
- Eğitim Teknolojilerine Katkı: Open edX temasını geliştirirken, global eğitim teknolojileri alanında bir katkıda bulunma fırsatı yakalarsınız. Bu, kariyerinizde değerli deneyimler ve bağlantılar kazandırabilir.
- İletişim: Bana göre en eğlenceli ve katkı sağlayan alan iletişim kısmı. Çünkü, yapılan her proje, geliştirilen her yeni özellik veya karşılaşılan her sorun için genellikle karşılıklı diyalog ve görüşme ortamı içerisinde olmak, farklı kültürlerden insanlarla tanışma ve ilişkileri geliştirme bakımından mükemmel bir fırsat olabilir. Karşılıklı fikir alışverişleri, bakış açınızı ve hayal gücünüzü artırabilir. Gelecekteki arkadaşlıklarınızı, kariyer değişikliklerinizi ve kişisel gelişim alanlarınızı önemli ölçüde değiştirebilir.
OmniKampus Ege
OmniKampus Ege, Türkiye’nin Ege bölgesindeki yemyeşil doğal güzelliklerinden ilham alarak geliştirdiğim bir tema. Open edX’in keyifli yanlarından bahsetmiştim, esneklik ve yaratıcılık, geliştirdiğiniz temalarda rahat çalışmanıza olanak sağlıyor. Dosya yapınızı, HTML layout’unuzu, style ve script dosyalarınızı tamamen custom tasarlama olanağı sunuyor. Dilerseniz default yapının üstüne değişiklik yapmak istediğiniz bölümleri override ederek ilerleme olanağınız da var. Ben bazı sayfalar için tamamen default tasarım yaparken bazı sayfalar için de belli kısımların style’lerini override ederek ilerliyorum. Dosya yapısında da Open edX’in sunduğu style ekleme kuralından farklı bir kural ile kendi custom style klasörümü ve kullandığım .html dosyalarına uygun isimlendirme ile style dosyalarımı oluşturmayı tercih ediyorum. Benim açımdan bu yöntem hem daha okunaklı hem de daha düzenli bir yol.
OmniKampus, şirketimin prensiplerinden olan AGPL (GNU Affero General Public License) ile geliştirildiği için, bu temaya istediğiniz zaman erişip katkı sağlayabilirsiniz. Ayrıca OmniKampus Ege’yi kendi projelerinizde de kullanabilirsiniz.
Open edX’e eklemek istediğim bir özellik
Open edX, eğitim konusunda çok detaylı ve kullanışlı bir platform olmasına rağmen, yeni başlayan geliştirici için karmaşık olabilir. Kullanıcıların en çok şikayet ettiği konulardan biri olan kullanım zorluğunu ben de ilk başlarda yaşadım. Öğrenme ve kullanım zorluğunu en aza indirmek için bir yardımcı rehber uygulaması geliştirmek istiyorum.
Bu rehber, hem eğitmenler hem de öğrenciler için her sayfada sürekli erişilebilen bir buton olarak bulunmalı. Butona tıklandığında, o sayfadaki tüm işlevlerin açıklamasını detaylı bir şekilde gösteren, açılıp kapanabilen bir modal yapı açılmalı. Böylece, hem eğitmenler hem de öğrenciler en çok zorlandıkları konulara kolayca ulaşabilir ve platformu daha verimli bir şekilde kullanabilir. Bu özellik, kullanıcı deneyimini büyük ölçüde iyileştirerek, öğrenme sürecini daha akıcı ve anlaşılır hale getirecektir.
Özet olarak, Open edX platformunda geliştirici olarak çalışmanın zorluklarını ve keyifli yanlarını keşfetmek, eğitim teknolojilerinin geleceğine katkıda bulunmak ve kullanıcı deneyimini sürekli olarak iyileştirmek, her geliştirici için büyük bir tatmin kaynağıdır. Open edX ile çalışarak hem profesyonel becerilerinizi geliştirebilir hem de global eğitim ekosistemine değerli katkılarda bulunabilirsiniz.
